
on birkaç yıldır internet dünyasını kasıp kavuran bir gelişme var: Web 2.0 platformu. Aslında Web 2.0 teknik bir yenilik sayılmaz, daha çok felsefi bir değişiklik diyebiliriz. Klasik web'in pasif, yalnızca webmaster'ın yerleştirdiği bilgileri kuru kuruya sunan web siteleri Web 2.0'la birlikte yerlerini kullanıcıların bilgi paylaşımında bulunduğu web tabanlı topluluklara ve interaktif servislere bırakıyor. Bu tip yeni nesil zengin internet uygulamalarını geliştirmek için AJAX, CSS, RSS gibi yeni sayılabilecek teknolojiler ve yenilikçi bir tasarım anlayışı devreye giriyor.
Bütün dünyada büyük yankı uyandıran Web 2.0 platformu özellikle son 1-2 yıldır ülkemizde de dikkat çekmeye başladı. İlk Türkçe Web 2.0 siteleri genellikle yabancı girişimlerin Türkçe çevirilerinden ibaretti. Sonra küçük, bireysel girişimlerle karşılaşmaya başladık. Sayıları artış göstermeye başlasa da arkasında ciddi firmaların olduğu Web 2.0 sitelerini bir türlü göremiyorduk. İşte bu sırada felsefesini Web 2.0'a yöneltmiş bir Türk şirketi dikkatimizi çekti: Nokta İnternet Teknolojileri. Bugün Türkiye'nin en geniş Web 2.0 platformunu elinde bulunduran Nokta'nın gelecek planlarını öğrenmek için şirketin genel müdürü Burçin Didinedin'le bir röportaj gerçekleştirdik. Röportajımızı yazının sonunda bulacaksınız, ama önce Nokta İnternet Teknolojileri'ni biraz daha yakından tanıyalım.
Kuruluş öyküsü
Nokta İnternet Teknolojileri 2002 yılında, ODTÜ Dağcılık ve Kış Sporları Kulübü'nden 6 girişimci arkadaş tarafından, Ankara Ayrancı'da kurulmuş. Şirketin fikir babası ve şu anda da CEO'su olan Tümay Asena (34), 1998 yılında internet ile ilgili kendi girişimlerini başlatıyor. Daha sonra fikrini arkadaşlarına açan Asena, benzer arayışlar içerisinde olan İnşaat Mühendisliği mezunu Burçin Didinedin'in (37) iş tecrübesi ve desteğiyle oluşumu hızlandırıyor. Daha sonra, Başar Ekim (34), Çağatay Karabulut (34), Tuna Orbay (34) Tolga Güneş'i (35) de yanlarına alarak Nokta İnternet Teknolojileri'ni kuruyorlar.

Nokta bünyesindeki siteler
Şu anda Nokta'nın kendileri tarafından geliştirilen ya da satın almalarla Nokta bünyesine dahil edilen 10 farklı ürünü mevcut. Nokta'nın istatistiklerine bakılırsa, bu sitelerden birini sürekli olarak kullanıyor olmanız da büyük bir ihtimal dahilinde.

Her gün daha da büyüyen içerik ve üye sayısıyla Türkiye'nin en popüler video paylaşım sitesi. Bizce "aile filtresi" özelliği çok iyi düşünülmüş. YouTube benzeri bir site olan İzlesene.com Türkiye'nin en çok ziyaret edilen 50 sitesi içinde yer alıyor.
www.fotokritik.com
Amatör ve profesyonel fotoğrafçıların estetik anlayışlarına ve arayışlarına hizmet etmesi ve sanatsal çalışmaların sergilenmesi gibi yönleriyle kendi alanında bir ilk olan, Türkiye'nin en büyük fotoğraf eleştiri ve paylaşım sitesi.
www.sinemalar.com
Gösterimdeki ya da gösterime girecek filmler, film seansları ve sinema salonları hakkında kapsamlı bilgiyi, katılımcı ve paylaşımcı bir platformda üyelerine sunuyor.
www.dikkat.com
100'ü aşkın haber kaynağından derlediği haberleri kategorilere ayırarak, katılımcı bir platformda sunan bir haber sitesi. Dikkat.com'da okurlardan gelen haberler "Digg" benzeri bir oylama sistemiyle sıralanıyor.
www.termometre.com
İller bazında, anlık güncellenen beş günlük hava tahminleriyle istatistiksel hava bilgilerini yenilikçi, kullanımı kolay bir tasarımla sunuyor. Bilgiye hızlı ulaşım odaklı bir site.
www.doviz.com
Güncel döviz kurlarını, serbest piyasa ve T.C. Merkez Bankası verilerini sürekli güncellenen, kullanımı kolay bir tasarımla sunuyor. Termometre.com'da olduğu gibi çok sade, bilgiye hızlı ulaşım odaklı bir arabirime sahip.
www.bilgi.com
Bilgi.com, internet içeriğini Türkçe için özel geliştirilmiş teknolojiyle sunan ilk Türkçe arama motorudur.
www.dizin.com
Türkiye'nin popüler sitelerini kategorilendirerek istatistiksel bilgiler ışığında sunuyor, bu sitelere hızlı erişim sağlıyor.
www.negatif.com
Fotoğraf çekmeyi seven internet kullanıcılarına fotoğraflarını paylaşabilecekleri, yorum alabilecekleri, kullanımı kolay bir ortam hazırlamayı amaçlayan amatör fotoğraf sitesi.
www.blogcu.com
Türkiye'nin en büyük ücretsiz Türkçe blog sitesi. Birkaç dakika için web günlüğü sahibi olmanıza olanak tanıyor. Blogcu.com, internette özgür ifadenin platformu olarak bilinen blog'lardan yüz binlercesini barındırıyor.
www.nokta.com
Nokta İnternet Teknolojileri hakkında her türlü bilgiye ulaşabileceğiniz kurumsal web sitesi.
Web 2.0 şirketine doğru
Nokta, 2005 yılından bu yana Türkiye pazarında internet teknolojileri geliştiriyor. Özellikle arama teknolojisi ve Web 2.0 platformu üzerine gerek satın almalar gerekse ürün geliştirme stratejileriyle bugün her 15 internet kullanıcısından 1'ine ulaşmış durumda. Nokta İnternet Teknolojileri Genel Müdürü Burçin Didinedin, Nokta ürünlerinin toplam aylık sayfa görüntülenme sayısının 300 milyon ve toplam aylık tekil ziyaretçi sayısı 30 milyon civarında olduğunu, toplam üye sayısınınsa 1 milyona yaklaştığını ifade ediyor. Nokta, Türkiye'nin gerek kullanıcı sayısı, gerekse içerik olarak en geniş Web 2.0 platformuna sahip durumda.

Bu sürecin sonucunda Web 2.0 olarak tanımladığımız, web'in servisten öteye platforma dönüştüğü, kullanıcı tarafından yaratılan içeriğin ve sosyal ağ yapısının ön plana çıktığı, hızlı, esnek, paylaşıma açık ve bilgiyi her noktaya ulaştıracak teknolojilerin kullanıldığı platformların etkinliğini arttırdığını izledik.
Dönüşüm 2006 yılında başladı. Şirketimizin vizyon, misyon ve stratejilerini, bütün takım arkadaşlarımızın katıldığı bir beyin fırtınası ile gözden geçirdik. Hepimizin ortak görüşü doğrultusunda, Nokta'yı, Türkiye'de yeni nesil internet ve arama teknolojilerinde öncü, internet denilince ilk akla gelen, kullanıcı tarafından yaratılmış içerik ve sosyal ağlarla oluşan ürünlere sahip yepyeni bir Web 2.0 şirketi olarak konumlandırdık. Türkiye için misyonumuzu ‘Katılımcı platformlarda insanların bilgiyi keşfetmesini, yaratmasını, paylaşmasını ve yorumlamasını sağlayacak internet ürünleri üretmek' olarak belirledik."
Didinedin, Web 2.0'dan esinlenilerek ortaya çıkan Şirket 2.0 modelinden nasıl faydalandıklarını da açıklıyor: "Nokta yapısında gerçekleştirdiğimiz en önemli değişiklik şirket organizasyonumuzda oldu. Şirketimiz Web 2.0'in taşıdığı tüm özellikleri yapısında bulunduran Şirket 2.0 (Enterprise 2.0) diyebileceğimiz bir sistemle organize olmaktadır. Sistemin en önemli özelliği wiki ve blog kullanımı ile ortak bir bellek oluşturulması ve bütün şirketin bu yapı altında (JotSpot) organize olmasıdır. Amaç bilgiyi paylaşarak öğrenen bir organizasyon oluşturmaktır.
Ortak bellek sayesinde ekipler arası bilgi transferi ve iletişim maksimum düzeydedir. Toplantı notları canlı olarak takip edilebilmekte, ekipler proje ve kararlarıyla ilgili tüm şirketin görüş ve önerilerini anında alabilmektedirler. Bu da sisteme saydamlık kazandırarak sürekli gelişimi tetiklemektedir."
Gelecek planları
Nokta'nın kısa ve uzun vadeli planları birkaç başlığa ayrılmış durumda. Önümüzdeki aylarda bizi bekleyen gelişmelere de kısaca değinelim.
Ürün geliştirme
Ürün geliştirme tarafında şu an itibariyle Nokta'nın yeni reklam ürününe odaklanılmış. "Sosyal medya" kavramı gitgide reklam sektörünün daha çok ilgisini çekiyor. Testleri başlayan reklam ürünün açılmasıyla Nokta da sahip olduğu geniş sosyal medya ağını reklam verenlerle paylaşmış olacak. 2007'nin ikinci yarısında şirketin en öncelikli projesi de bu. Ürünün son hali grafik reklamların yanı sıra metin ve video reklamları da destekliyor olacak. Reklam ürünü sadece reklam verenlere değil, web sitelerine veya blog'larına reklam almak isteyen yayıncılara da hizmet verecek.
Nokta'nın üzerinde çalıştığı bir diğer ürün, Türkiye'nin en geniş sosyal ağı olmayı hedefliyor. Yeni platformun mevcut sosyal ağlarla uyum içerisinde çalışan, profillerin ön plana çıkacağı, yeni teknolojilerle bilgiyi her noktadan toplayacak ve her noktaya ulaştıracak bir platform olması planlanıyor.

Sene sonuna doğru başlayacak 2. satın alma fazında Nokta, özellikle içerik ürünlerinden ziyade teknolojik know-how ve gelir modeli olan niş ürünlere yönelmeyi hedefliyor. Diğer taraftan dünyada yeni eğilim olarak öne çıkan ürünlerin yerel örneklerini Nokta bünyesinde görmeye devam edeceğiz.
Satın almaların 3. fazındaysa satın almadan ziyade girişimcilerle ortak projeler geliştirmek hedeflenmiş. Ürünlerin API'larının ve sistem altyapısının yazılım geliştiricilere açılması planlanıyor. Bu uygulamayla Nokta kendi bünyesinde sahip olduğu birikimi Türk internet girişimcileriyle paylaşmayı hedefliyor.
Arama teknolojileri
Nokta'ya ait Bilgi.com markasının güçlendirilerek, arama kalitesini artırma; video, blog, haber, wiki, akademik arama gibi ürünleri farklı servislerle genişletme de planlar arasında.
Mobil teknolojiler
Nokta'nın mobil teknolojiler alanında Başarı Mobile ile stratejik işbirliği var. Ürünlerin tamamının yakın bir zamanda mobil erişime açılması planlanıyor. Bundan sonraki süreçte de mobil ve internet uygulamalarının iç içe geçtiği bir iletişim platformu yaratılması düşünülüyor.
Türkiye'de Web 2.0'ın geleceği
Nokta'nın geliştirdiği veya doğru zamanda satın aldığı ürünler, rakiplerin pazara girmesinde giriş zorlukları yaratarak Nokta'ya önemli bir avantaj sağlamış durumda. Buna rağmen, şüphesiz ki önümüzdeki dönemde Türk internetinde ciddi Web 2.0 girişimlerini görmeye devam edeceğiz. Nokta, PCnet'in "başarı öyküleri" köşesinin ilk konuğuydu. Önümüzdeki aylarda da web'de başarısını kanıtlamış girişimleri size tanıtmaya devam edeceğiz. Ümit ediyoruz ki elde edilen bu başarılar diğer internet girişimcilerine de örnek olur ve yenilikçi, başarılı projelerle karşımıza çıkmaya devam ederler.
Nokta genel müdürü Burçin Didinedin'le söyleşi Şirketin genel müdürü Burçin Didinedin, Nokta İnternet Teknolojileri'nin vizyonu ve sürdürdüğü çalışmalarla ilgili sorularımızı yanıtladı.PCnet: Türkiye'de web projeleri geliştirilen kişi ve kurumların çoğu Web 2.0'ı görmezden gelirken sizin Web 2.0'a sıkı sıkıya bağlı kalmanızın sebebi nedir? Didinedin: Web 2.0 alanı Türkiye İnterneti için nispeten yeni bir alan ve bir çok fırsat sunuyor. Türkiye'deki şirketlerin vizyonlarını Web 2.0 doğrultusunda gözden geçirdiğini görüyoruz. Bu konuda bizlere ulaşıp bilgi almak isteyen şirketlerle vizyonumuzu ve fikirlerimizi paylaşıyoruz. Türkiye'de proje öncelikleri servise odaklı, bizim farkımız vizyon ve gelir modellerine odaklı stratejiler takip etmemiz olabilir. Sonuç olarak, Nokta'nın Web 2.0 alanına bu kadar sıkı sıkıya bağlı olmasının altında, yurtdışında faaliyet göstermenin avantajları, internet vizyonu, öğrenen organizasyonumuz ve katılımcı ve paylaşımcı kültürümüz bulunmaktadır. PCnet: Nokta, kendi geliştirdiği sitelerin yanı sıra çeşitli satın almalarla da adını duyurdu. Bu siteler seçilirken neler dikkate alındı? Didinedin: Web 2.0 platformunda Nokta'nın ses getiren stratejilerinden bir tanesi satın almalar oldu. İlk satın alma fazımızda video, blog ve fotoğraf içeriğinde lider konumdaki 3 ürünü (fotokritik.com, blogcu.com, izlesene.com) hedefledik ve diğer firmaların da ilgisine rağmen bu ürünleri bünyemize katmayı başardık. Bu ürünleri seçerken web 2.0 temel özelliklerine sahip olması bizim için önemli bir kriter oluşturdu, Türkiye'de kullanıcı tarafından yaratılan içeriği inceledik. Özellikle video, blog ve fotoğraf ürünlerine odaklandık. Seçtiğimiz ürünler teknoloji, tasarım, altyapı anlamında Web 2.0 kriterlerimizi karşılamasa da, çok daha önemli özellikleri ile ön plana çıktılar; bu pazarda ilk giren avantajına sahip olmaları, kullanıcı, ziyaretçi ve sayfa gösterim oranları ile network etkisi yaratmış olmaları, sahip oldukları önemli ölçüde Türkçe içerik, know-how ve kendimiz geliştirdiğimiz takdirde karşılaşacağımız zaman ve maliyet tasarrufu öncelikli sayılabilir. PCnet: Türkçeyi temel alan bir arama motoru (bilgi.com) geliştiriyorsunuz. Bilgi.com şu anda kaç sayfayı indeksliyor? Yaptığımız birkaç denemeye bakılırsa Google'ın PageRank'i gibi bir teknolojinin eksikliği de hissediliyor. Bu tip bir "sıralama" teknolojisi Bilgi.com'a adapte edilecek mi? Didinedin: Bilgi.com'da Türkçe olarak belirlenmiş ve indekslenmiş içerik sayısı 100 milyonun üzerindedir. Bilgi.com'da arama sonuçlarının kalitesiyle ilgili çalışmalar sürekli devam etmektedir. Bu kapsamda yapılan çalışmalarda birden fazla PageRank metodu varyasyonları denenerek ortaya çıkan sıralama sonuçları değerlendirilmektedir. Bunun dışında OPIC, TrustRank vb. sıralama metotları da uygulanmakta ve değerlendirilmektedir. Yapılan değerlendirmeler sonucu kullanıcıların daha çok tercih edeceği, kaliteli sonuçlara kolay ulaşabileceği, spam'lerden daha az etkilenen, Türkçe Web yapısına uygun ve tutarlı bir puanlama sistemine ulaşılmıştır. Pek yakında devreye girecek olan Bilgi.com link puanlama sistemiyle artık Bilgi.com'da arama sonuçları çok daha kaliteli gelecektir. PCnet: Nokta şimdiye dek sadece tematik siteler geliştirdi. Web 2.0 konseptiyle örtüşecek, kişiselleştirilebilir bir portal yaratma planınız var mı? Didinedin: Noktanın ürünlerine baktığımızda, içerik, arama teknolojileri, RSS ve widget'lardan oluşan bir servis bütünlüğü içinde kişiselleştirme ihtiyacının ön plana çıktığını görüyoruz. Kullanıcılarımızdan gelen ihtiyaçlar doğrultusunda benzer bir ürünü geliştirme hedefimiz var. Ancak bu konuda henüz bir çalışmamız bulunmamaktadır. PCnet: Nokta'nın ABD şubesi neler yapıyor? Yurt dışına yönelik projeler geliştirmeyi düşünüyor musunuz? Didinedin: Nokta'nın ABD şubesi yurtdışı ilişkilerimizi düzenlemek ve iş geliştirmek amacıyla açılmış bir iletişim ofisidir. Arama motoru reklamcılığı ve "direct navigation" alanında çalıştığımız Amerikan şirketleri ile iletişimimiz bu ofis üzerinden sağlanmaktadır. Bunların yanında, gene bu ofis aracılığı ile vizyonumuzu ve kendimizi geliştirmek adına yurtdışı konferanslarını takip edip, ekiplerimizin katılımını organize ediyoruz. En son Nisan 2007'de San Francisco'da yapılan Web 2.0 Expo'ya 4 kişilik bir ekiple katıldık ve bu ekip sektörün önemli isimlerini canlı dinleme fırsatı buldu, onlarca yeni girişimi yakından tanıdı. İnternetin inovasyon hızını düşünürsek bu tip etkinliklerin yarattığı fikir kıvılcımlarının bizim tarzımız yenilikçi firmalar için ne kadar önemli olduğunu daha iyi anlayabiliriz. PCnet: Okurlarımızla paylaşmak istediğiniz başka bir konu ya da eklemek istediğiniz bir not var mı? Didinedin: Geleceğe baktığımızda, internette bireyin, iletişimin ve paylaşımın ön plana çıktığı bir süreç yaşıyoruz. Bu süreç bizlere "sosyal medya", "sosyal zeka", "sınırsız toplum", "ortak irade" gibi kavramları getirecek. İnsanlar hayallerini gerçekleştirmek için, internet sayesinde, birbirlerinden güç almayı ve sınırsızlığı deneyimleyecekler. Hedefimiz bu değişim sürecine Türkiye internetinin temel oyuncularından biri olarak katkıda bulunmaktır.
Kaynak: PCnet